همه‌ی ما با شنیدن اسم بکینگ پودر به یاد کیک و شیرینی‌های خوش‌مزه می‌افتیم. تصویری که با اسم این پودر در ذهن ما نقش می‌بنند، تصویر نان و شیرینی‌های منسجم با بافت‌های نرم اسفنجی است. درست هم هست و بکینگ پودر یه عامل ورآورنده برای خمیر بوده و از ترکیب یک باز با ماده اسیدی ضعیف تولید می‌شود. بکینگ پودرها با ایجاد حجم در انواع نان، کیک و شیرینی به یکی ازاولین مواد موردنیاز برای شیرینی‌پزی تبدیل شده‌اند. این پودر از نظر کارآیی با جوش‌شیرین متفاوت است و کاربرد آن در شیرینی پزی بیشتر از جوش‌شیرین است.
البته، این تنها بخشی از ماهیت این ماده است و در ادامه بیشتر راجب آن توضیح می‌دهیم. اگر شما هم علاقه‌مند به شیرینی‌پزی هستید و می‌خواهید با مواد اولیه آن بیشتر آشنا شوید، تا انتهای مقاله با ما همراه باشید. در این مقاله با مواد تشکیل‌دهنده بکینگ پودر، نحوه ورآوردن خمیر و تفاوت آن با جوش‌شیرین بیشتر آشنا می‌شوید.
بکینگ پودر چیست؟
همانطور که پیش‌تر گفتیم، این ماده یک عامل ورآورنده است و از ترکیب یک باز با اسید ضعیف تولید می‌شود. این پودر از ترکیب بی‌کربنات‌سدیم و یک یا چند نمک اسیدی (سدیم آلومینیوم سولفات، کرم تارتار و نشاسته‌ذرت) ساخته شده و با ترکیب شدن در مایعات و رطوبت، گاز کربن‌دی‌اکسید ایجاد می‌کند. از آنجایی که بکینگ پودر در مجاورت با رطوبت ممکن است گاز ایجاد کند و در ادامه که به آن احتیاج است، دیگر کارآیی نداشته‌باشد، به آن نشاسته‌ذرت اضافه می‌کنند. اضافه کردن نشاسته‌ذرت به پودر رطوبت را جذب کرده و مانع از تغییر شیمیایی در موارد غیراستفاده می‌شود.
در مواقع مورد استفاده نیز، پودر با خمیر و رطوبت ترکیب شده و تغییر شیمیایی می‌دهد. گاز کربن‌دی‌اکسید تولید شده در ظرف، قابلیت خروج از خمیر را نداشته و این موضوع سبب ورم کردن خمیر وعمل آمدن آن می‌شود.
تفاوت بکینگ پودر با جوش شیرین
خیلی از افراد ویژگی‌های بکینگ پودر و جوش‌شیرین را مثل هم می‌دانند و در پخت نان و شیرینی به‌جای یکدیگر استفاده می‌کنند. با این وجود، این دو پودرعملکرد‌های متفاوتی داشته که در ادامه به آن می‌پردازیم:
بکینگ پودر
این ماده از ترکیب یک یا چند نمک اسیدی (سدیم آلومینیوم سولفات، کرم تارتار و نشاسته‌ذرت) با بی‌کربنات‌سدیم ساخته شده است. تفاوت این پودر با جوش‌شیرین در موارد زیر است:
- استفاده برای موادری که نیاز به پخت طولانی دارند.
- عمر مفید بین ۶ تا ۱۲ ماه
- طعم تلخی کم
جوش شیرین
این پودر تنها از بی‌کربنات‌سدیم خالص ساخته شده و در اثر ترکیب شدن با مواد کربن‌دی‌اکسید تولید می‌کند. در ادامه به ویژگی‌های متفاوت آن از بکینگ پودر می‌پردازیم:
- استفاده برای موادی که نیاز به پخت طولانی ندارند.
- عمر مفید نامشخص
- طعم تلخی بیشتر
نگهداری از بکینگ پودر
این ماده را باید در ظرف در بسته و در جای خشک و خنک نگهداری کنید. همچنین باید به تاریخ انقضای آن توجه کرد و از مصرف آن در صورت انقضا پرهیز کنید.
کافی است برای تست انقضای آن، مقداری از پودر را داخل ظرفی بریزید و به آن آب اضافه کنید. حدود ۱۰ الی ۱۵ دقیقه صبر کنید، اگر حباب‌های بزرگی روی آن ایجاد شد، پودر شما سالم است.
معایب بکینگ پودر
هر ماده‌غذایی مزایا و معایبی داشته و آنچه که معایب آن را بیشتر آشکار می‌کند، مقدار مصرف از آن ماده است. این موضوع درباره‌ی این ماده هم صدق کرده و بهتر است از این پودر به میزان موردنیاز و نه بیشتر استفاده کنید. مصرف به‌اندازه این ماده تاثیری در سلامتی نداشته و استفاده بیش از حد آن است که سلامت بدن را تهدید می‌کند. در ادامه به مضررات این پودر در اثر استفاده بیش از حد اشاره خواهیم کرد:
- مسمویت
- اسهال و استفراغ
- درد شکم
- زخم معده و اسیدیته شدن آن
- ایجاد فشار خون
- کم خونی
- پوکی استخوان
انواع بکینگ پودر
تا به اینجای مقاله با بکینگ پودر و معایب آن به صورت کامل آشنا شدید، در این بخش از مقاله اما به معرفی انواع بکینگ پودر خواهیم پرداخت:
تک کاره
بکینگ پودرهای تهیه شده در خانه از این نوع هستند. در این نوع، تمام گاز کربن‌دی‌اکسید، یکباره آزاد شده و در خمیر پخش می‌شود. اگر از پودرهای تهیه شده در منزل استفاده می‌کنید، باید پس از اضافه کردن بکینگ پودر به مواد، آن را سریعا داخل فر یا اجاق قرار دهید. دیر قراردادن آن باعث خارج شدن گاز از خمیر و بی‌اثر شدن ماهیت این ماده در کیک و شیرینی می‌شود.
دوکاره
این بکینگ پودر مقداری از گاز خود را در هنگام ترکیب با مواد و بخش دیگر گاز را در دمای بالا یعنی داخل فر، مایکروویو و روی اجاق آزاد می‌کند. بکینگ پودرهای آماده از این نوع هستند.
طرز تهیه بکینگ پودر در منزل
شما می‌توانید بکینگ پودر را به کمک مواد موجود در منزل هم تهیه کنید. در ادامه، به چند روش خانگی برای تهیه بکینگ پودراشاره خواهیم کرد:
روش اول: در این روش، پودر را با استفاده از باترمیک و جوش‌شیرین تهیه می‌کنیم. باترمیک از شیرغلیظ‌‌تر است و طعمی شبیه دوغ و ماست دارد.
- باترمیک: یک دوم قاشق چای‌خوری
- جوش‌شیرین: یک دوم قاشق چای‌خوری
روش دوم: در این روش، بکینگ پودر را با استفاده از جوش شیرین و کرم تارتار تهیه می‌کنیم. برای این منظور، مقدار مواد موردنیاز در متن زیر تهیه کرده و باهم مخلوط کنید.
- جوش شیرین: یک چهارم قاشق چای‌خوری
- کرم تارتار: یک دوم قاشق چای‌خوری
البته اگر در همان لحظه تهیه، قصد استفاده از بکینگ پودر را نداشتید، یک چهارم قاشق چای‌خوری نشاسته‌ذرت به آن اضافه کنید. نشساته‌ذرت رطوبت را جذب کرده و مانع از ایجاد واکنش شیمیایی بین تارتار و چوش‌شیرین می‌شود.
روش سوم: روش اخر هم استفاده از جوش‌شیرین و شیره قند است. در ادامه متن به مقدار مواد موردنیاز اشاره خواهیم کرد.
- جوش‌شیرین: یک چهارم قاشق چای‌خوری
- شیره قند: یک چهارم قاشق چای‌خوری
نتیجه گیری
در این مقاله، بکینگ پودر را توضیح داده و شما را با ماهیت، عملکرد و انواع آن آشنا کردیم. از معایب این پودر صحبت کرده و بیان کردیم که موارید چون مسمویت، اسهال و استفراغ، کم‌خونی، زخم معده و … تنها در اثر مصرف بالای پودراتفاق می‌افتد و مصرف به‌اندازه آن مشکلی در سلامتی ایجاد نمی‌کند. امیدواریم مقاله تهیه شده موردتوجه شما قرارگرفته باشد و راهنمای مناسبی برای استفاده از این ماده در پخت کیک و شیرینی برای شما باشد. راستی شما به شیرینی‌پزی علاقه‌مند‌اید؟ بیشتر از بکینگ پودر استفاده می‌کنید یا جوش‌شیرین؟ بکینگ پودر را از بیرون تهیه می‌کنید یا خودتان درست می‌کنید؟ اگر به آشپزی و سفره‌های رنگین علاقه دارید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله رنگ خوراکی را نیز مطالعه کنید. لطفا در انتها نظرات و پیشنهادات خود را در زیر همین پست با ما به اشتراک بگذارید.