زمین ما بسیار سخاوتمند است، آسمان و زمین و دریای آن برایمان ارمغان‌های زیادی به همراه دارند که هریک از آن‌ها به شکلی می‌توانند در زندگی ما تاثیرگذار باشند. بسیاری از انواع رنگ‌های خوراکی که ما در صنایع غذایی و گاهی نیز در پزشکی از آن‌ها استفاده میکنیم، از همین منابع طبیعی به دست می‌آیند. جلبک سبزی-آبی اسپیرولینا منبع طبیعی برای استخراج رنگ اسپیرولینا آبی است.
این جلبک با داشتن خواص فوق‌العاده زیاد برای سلامت انسان و با توجه به ارزشمندی خاستگاه طبیعی آن، بسیار مورد توجه صنایع مختلف قرار گرفته است. در این مقاله می‌خواهیم با جلبک اسپیرولینا، خواص بی‌نظیر آن و رنگ خوراکی که از این جلبک دریایی استخراج می‌شود و به عنوان اسپیرولینا آبی آن را می‌شناسیم، بیشتر آشنا شویم. پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
جلبک اسپیرولینا چیست؟
اسپیرولینا یکی از گونه‌های جلبک سبز-آبی و از خانواده باکتری‌ها است که در مناطق گرمسیری و در آب‌های شور زندگی می‌کنند. به دلیل خاستگاه غنی که این جلبک دارد، دارای خواص زیادی برای سلامت انسان‌ها است و در کشورهای مختلف از آن به عنوان یکی از مکمل‌های غذایی ویژه و ارزشمند استفاده می‌کنند. جلبک اسپیرولینا به صورت طبیعی در دریا رشد می‌کند و مانند هر موجود زنده دیگری که در این خاستگاه غنی زندگی می‌کند، سرشار از عناصر و ترکیباتی مانند نیترات پتاسیم، بی‌کربنات سدیم، فسفات پتاسیم، نمک دریایی و سولفات آهن است. به دلیل مصارف و کاربرد گسترده جلبک اسپیرولینا در صنایع مختلف، آن را به صورت پرورشی نیز کشت می‌کنند.
جلبک اسپیرولینا همچنین سرشار از پروتئین است و بسته به انواع آن، می‌تواند بین ۵۱ تا ۷۰ درصد دارای پروتئین باشد. علاوه‌بر این‌ها، اسپیرولینا خشک شده دارای ۲۴٪ کربوهیدرات، ۸٪ چربی و ۵٪ آب به همراه تعداد زیادی مواد آلی و معدنی است. وجود این حجم از مواد مغذی در این جلبک تک‌سلولی باعث شده سازمان فضایی آمریکا (ناسا) این محصول را سوپرفود بنامد و درحال حاضر نیز تلاش می‌کند با استفاده از آن، جیره‌های غذایی مفیدی برای فضانوردان بسازد. اسپیرولینا همچنین به دلیل دارا بودن حجم پروتئین و کربوهیدرات مناسب بسیار مورد توجه ورزشکاران نیز قرار دارد و مصرف آن برای این افراد با دریافت انرژی زیاد و عضله‌سازی همراه است.
تاریخچه کشف و استفاده از جلبک اسپیرولینا
تاریخ استفاده از از اسپیرولینا به قرن شانزدهم میلادی بازمی‌گردد. براساس شواهد به دست آمده، قبیله‌ای از مکزیکی‌ها که در کنار رودخانه مکزیک زندگی می‌کردند، نخستین افرادی بودند که خواص جلبک سبزـآبی را دریافتند و از آن در غذاهای خود استفاده کردند. آن‌ها دریافته بودند جلبک‌هایی که در این رودخانه رشد می‌کند، می‌توانند غذاهای آن‌ها را غنی‌تر کنند. شواهدی قوی وجود دارد که اثبات می‌کند این افراد در غذاهای خود از انواع جلبک سبز-آبی از جمله اسپیرولینا آبی استفاده می‌کردند.
پس از آن، در دهه ۱۹۶۰ نیز یک تیم تحقیقاتی فرانسوی – بلژیکی که به آفریقا سفر کرده بودند، کشف کردند که گروهی از مردم آفریقا در رژیم غذایی خود نوعی کیک سبز-آبی مصرف می‌کنند که در ترکیب آن از جلبک اسپیرولینا استفاده شده است. بومیان آفریقا این جلبک را از دریاچه چاد جمع‌آوری می‌کردند. زمانی که فرانسوی‌ها با این جلبک و خواص آن آشنا شدند، شروع به تولید و پرورش آن کردند تا بتوانند از این منبع غنی در صنایع مختلف خود بهره ببرند. از سال ۱۹۷۰ به بعد، میزان پرورش و استفاده از جلبک اسپیرولینا در جهان رشد چشمگیری پیدا کرد و بسیاری از صنایع غذایی و دارویی در کشورهای مختلف جهان شروع به استفاده از این منبع ارزشمند در محصولات خود کردند.
کاربرد رنگ اسپیرولینا آبی
کاربرد رنگ اسپیرولینا آبی
جلبک اسپیرولینا دارای رنگدانه‌های بسیاری است و به همین دلیل صاحبان صنایع را به این فکر انداخته تا با استفاده از استخراج این رنگدانه‌ها، علاوه بر بهرمند شدن از خواص دارویی و غذایی بی‌نظیر این جلبک، از رنگ آن نیز استفاده کنند. از این جلبک دو نوع
رنگ خوراکی به رنگ‌های سبز و آبی استخراج می‌شود. اسپیرولینا آبی از رنگدانه‌ای به نام فایکوسیانین یا فیتوسیانین و با استفاده از شکستن دیواره سلولی گیاه و سپس سانتریفیوژ آن، استخراج می‌شود.
رنگ به دست آمده با این روش می‌تواند طیفی از رنگ‌های آبی، از روشن تا تیره را شامل شود که از آن برای ایجاد رنگ آبی در ترکیبات مختلف استفاده می‌شود، از جمله این خوراکی‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- انواع آبنبات
- آدامس
- بستنی و دسرهای یخ‌زده
- انواع نوشیدنی
- ماست‌های میوه‌ای
- انواع پودینگ دارای کاستارد
- پنیر
- پودر ژله
- پودرهای سوخاری
- کیک و شیرینی
- رشته فرنگی
- غلات آماده
- انواع تاپینگ
خواص اسپیرولینا آبی
همانطور که پیش از این نیز اشاره کردیم، جلبک سبز-آبی و به طبع آن، رنگ اسپیرولینا آبی خواص فوق‌العاده زیادی برای سلامت موجودات (انسان، حیوان، ماکیان، آبزیان و…) دارد که ما در ادامه به برخی از خواص آن برای انسان اشاره میکنیم.
داشتن مقدار زیادی آنتی اکسیدان
یکی از مهم‌ترین ترکیباتی که در اسپیرولینا آبی وجود دارد، حجم بالایی از آنتی‌اکسیدان است. آنتی‌اکسیدان فواید زیادی برای بدن ما دارد و از آن در برابر رادیکال‌های آزاد موجود در فضای اطرافمان و تاثیرات مخرب آن بر سلول‌های بدن محافظت می‌کند. همچنین آنتی‌اکسیدان تاثیر زیادی بر پیشگیری از انواع سرطان دارد.
یک منبع پروتئین عالی
اسپیرولینا آبی در ترکیب خود حدود ۵۰ تا ۷۰ درصد پروتئین دارد که در مقایسه با سایر منابع گیاهی، یک مقدار چشمگیر محسوب می‌شود. بهتر است بدانید سویا با تمام تاکیدی که بر روی حجم پروتئین آن می‌شود، تنها حدود ۳۰٪ پروتئین دارد. بنابراین افرادی مانند ورزشکاران که به دنبال جذب پروتئین از منابع سالم هستند، باید توجه ویژه‌ای به اسپیرولینا آبی داشته باشند.
خاصیت جوان سازی پوست
یکی از مهم‌ترین خواص اسپیرولینا آبی، خاصیت جوان‌سازی آن است. این جلبک با دارا بودن انواع ویتامین‌ها و مواد آلی و معدنی مختلف می‌تواند به عنوان اکسیر جوانی مورد استفاده قرار بگیرد. به همین دلیل است که بسیاری از برندهای آرایشی بزرگ دنیا از این باکتری در ساخت و غنی کردن محصولات خود استفاده می‌کنند.
تامین ویتامین های بدن
اسپیرولینا آبی می‌تواند یک منبع عالی برای تامین ویتامین‌های ضروری بدن ما باشد. این جلبک دارای مقدار قابل توجهی ویتامین E است که وجود آن تاثیرات زیادی بر حفظ زیبایی و سلامت پوست و مو ما دارد. همچنین اسپیرولینا یک منبع غنی از بتاکاروتن است که در بدن تبدیل به ویتامین A می‌شود. سلامت چشم‌ها و بینایی ما به این ویتامین وابسته است.
تقویت سیستم گوارشی
طی تحقیقات صورت گرفته در آزمایشگاه‌های میکروبیولوژی، مشخص شده که جلبک اسپیرولینا باعث ایجاد تنوع میکروبی در روده‌های انسان می‌شود. وجود چنین تنوع میکروبی باعث می‌شود نه‌تنها سیستم گوارشی ما به نحو بهتری عمل کند، بلکه در مقابله با بسیاری از عوامل بیماری‌زا نیز عملکرد خوبی داشته باشد.
حفظ سلامت مغز
براساس مطالعات انجام شده، اسپیرولینا آبی تاثیر زیادی بر جلوگیری از مرگ سلول‌های مغزی و در نتیجه جلوگیری از بروز سکته مغزی دارد.
اسپیرولینا آبی؛ ارمغان دریا با دنیایی از خواص
به طور معمول هر موجود زنده‌ای که در آب دریاها و اقیانوس‌ها زندگی می‌کند سرشار از املاح و مواد معدنی است. به همین دلیل این موجودات از دیرباز مورد توجه انسان قرار داشتند. در این میان جلبک‌ها یکی از غنی‌ترین و در نتیجه پرکاربردترین موجودات دریایی هستند که امروزه در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی و بهداشتی به صورت وسیع مورد استفاده قرار می‌گیرند.
اسپیرولینا آبی محصولی مشتق از همین جلبک است که خواص فوق‌العاده آن را به همراه دارد و استفاده از آن در خوراکی‌های مختلف، علاوه بر افزودن این خواص به آن‌ها، باعث ایجاد رنگ آبی دلپذیر و جذابیت بصری نیز خواهد شد بنابراین از آن به عنوان رنگ خوارکی با رنگی جذاب یاد می شود. اگر به رنگ آبی علاقه دارید و دوست دارید در غذاهایتان از این رنگ استفاده کنید، پیشنهاد میکنیم مقاله مربوط به برلیانت بلو را نیز مطالعه کنید. آیا این مقاله برای شما مفید بود؟ لطفا نظرات و پیشنهادات خود را با ما در زیر همین مقاله به اشتراک بگذارید.